In de vakantie heb ik (net als vele anderen waarschijnlijk) een boek gelezen. Geen roman die makkelijk wegleest, maar een serieus boek om over na te denken. Of toch niet? Het is het boek van Marnix Pauwels met de titel ‘Vrij‘. Hij stelt het volgende: vrijheid is je realiseren dat je niet je gedachten bént, maar ze alleen hébt. Verslaafd aan onze gedachten, gesprekken met jezelf in je hoofd: we hebben de neiging onszelf van alles aan te praten en ons plezier in het leven en het werk te saboteren. ‘Overkomt mij dit weer’, ‘wat een pech’, ‘waarom ik?’, ‘ik kan het niet’, ‘ze vinden me vast niet aardig’; het zijn gedachten die we zelf verzinnen in ons hoofd. Je hébt wel gedachten, daar kun je niet onderuit; maar als je je realiseert dat je niet die gedachten bént, dan ben je in staat jezelf hiervan los te weken en milder naar jezelf te kijken. Hoe zit dat nu precies?
verslaafd aan onze gedachten
Marnix was weliswaar verslaafd aan alcohol, wiet en tabak en heeft met veel wilskracht deze verslaving overwonnen. Hij kwam tot de ontdekking dat wij eigenlijk allemaal verslaafd zijn, maar dan aan onze gedachten. Hij zegt: we vereenzelvigen ons teveel met onze gedachten, alsof we het zíjn, maar dat is helemaal niet zo.
Marnix weet het op een confronterende, beetje rauwe, maar ook concrete manier te beschrijven. We maken onszelf ‘gek’ door allerlei negatieve of belemmerende gedachten die eigenlijk alleen maar verhaaltjes in ons hoofd zijn. We hebben duizenden gedachten die komen en gaan, soms positief, maar soms ook negatief. Alleen, die gedachten zijn de vertaalslag van alles wat op ons af is gekomen in alle jaren ervoor, wat we hebben meegekregen in onze jeugd, etc. In de kern zíjn wij echter niet de persoon die we soms denken te zijn. Marnix wist zijn verslavingen te overwinnen mede door zich dit te realiseren. Hij had dagelijks vele gedachten te verwerken die ervoor zorgden dat hij kon terugvallen. Met de ontdekking dat hij zich teveel vereenzelvigde met zijn gedachten en deze vervolgens te negeren, verloor het zijn negatieve lading en vereenzelviging ermee. Hij kon zichzelf op een gegeven moment los zien van zijn gedachten en dus van zijn verslaving.
doelen stellen of niet?
In zijn boek heeft hij het ook over het stellen van doelen. In diverse workshops die ik geef behandel ik dit onderwerp. Stel jezelf een doel en werk er naartoe. Een handig instrument om niet te blijven hangen in je huidige situatie maar gericht ergens naartoe te werken. Het nadeel hiervan is, zo stelt Marnix, dat het risico bestaat dat we onze gedachten vervolgens teveel focussen op dat doel en het resultaat ervan en dat we niet of nauwelijks meer genieten van de weg ernaar toe. Halen we het doel of resultaat niet, dan kan het zijn dat we onszelf een loser vinden, zeker in deze prestatiegerichte maatschappij.
Het leven komt toch zoals het komt en dan kan het zijn dat het jouw doel dwarsboomt. Focus je je gedachten meer op de weg ernaar toe en richt je je meer op dat wat je onderweg leert, dan wordt je doel een richtpunt en niet een ding op zich, adviseert hij.
Een eye opener, en ‘food for thought’… of toch niet? 😉
