Digitale transformatie vraagt om digitale vaardigheden. Maar wat zijn dat eigenlijk? Welke vaardigheden hebben medewerkers en management nodig in de digitale wereld? Op het Gartner congres waar ik afgelopen september was sprak men steeds over “digital dexterity”. Oftewel ‘digitale behendigheid’. Dat is alweer een ruimer begrip dan digitale vaardigheden. Dat lijkt dus niet op te schieten…
Gartner stelt dat die digitale behendigheid bestaat uit technologische geletterdheid: informatie-geletterdheid en media-geletterdheid. In 2014 bleek uit Gartner onderzoek dat 42% van de mensen nog digitale vaardigheden mist en 51% niet tijdig kan reageren op digitale ontwikkelingen.
digitale behendigheid
Zelf zie ik het begrip digitale behendigheid nog breder. Het gaat niet alleen om het omgaan met de technologie, informatie en de (sociale) media, maar om een hele andere manier van werken die ontstaat in organisaties door de steeds bredere toepassing van technologie.
welke waarden heb je nodig?
In die manier van werken zijn waarden als vertrouwen, samenwerken, transparantie en informatiebewustzijn van cruciaal belang. Medewerkers moeten meer samenwerken omdat niemand meer een specialist in alles kan zijn. Medewerkers verwerken, produceren en bewerken veel informatie en de manier waarop ze daar mee omgaan bepaalt hoe veilig die informatie is en hoe deze informatie weer terug te vinden is door collega’s. Transparantie bevordert het makkelijker digitaal kunnen samenwerken en daarmee het oplossend vermogen van een organisatie. Tot slot is vertrouwen cruciaal om het transparant werken mogelijk te maken en om op afstand met elkaar samen te kunnen werken, wat door de digitalisering ook mogelijk is geworden.
een voorbeeld: samenwerken in de bouw
Kijk bijvoorbeeld in de bouw, daar is de digitale bouwtekening niet meer weg te denken. Idealiter werken alle specialisten samen in de digitale bouwtekening tijdens het bouwproject. Dan weten alle partijen door de digitale tekening welk onderdeel van het bouwmodel ze moeten realiseren. Bovendien kan iedereen bijhouden wat de status is. Maar om echt voordeel te halen uit het digitale bouwmodel moet er onderling vertrouwen zijn om samen in een dergelijk model te kunnen werken. En de bereidheid om transparant te zijn over je werkzaamheden of je ontwerp. Als deze waarden geen onderdeel zijn van de cultuur van het hele bouwteam, zal het samenwerken in de digitale bouwtekening ook niet gaan werken.
een voorbeeld: elektronisch patiëntendossier
Ander voorbeeld is het elektronisch patiëntendossier. Voor het zorgproces enorm handig, want alle hulpverleners van de patiënt hebben zo dezelfde basisinformatie. En tegelijkertijd is het erg belangrijk dat de zorgverleners zorgvuldig omgaan met de informatie en de devices waarop ze die informatie kunnen lezen. Niemand wil dat zijn zorgdossier op een onbeveiligde laptop op straat komt te liggen. Ook is het van belang bewust te zijn welke informatie wel in het zorgdossier moet komen te staan en welke gegevens niet nodig zijn om in het dossier in te voeren. Werkafspraken en informatiebewustzijn bepalen de kwaliteit van de informatie in een dergelijk dossier en dus ook de bruikbaarheid ervan in het primaire proces.
Dus behalve het om kunnen gaan met technologie (de knoppen) en informatie (hoe sla ik documenten veilig en hervindbaar op) en alle verschillende media (wat gebruik ik waarvoor) zijn de waarden vertrouwen, samenwerken, informatiebewustzijn en transparantie ook een onderdeel van de benodigde vaardigheden in de digitale transformatie.
