de meerwaarde van digicoaches binnen het (hoger)onderwijs

actueel
28 februari 2022
Robin Hartlieb
5 minuten

Net als in bijna alle organisaties heeft het onderwijs een enorme digitale transformatie ondergaan in de afgelopen jaren. Zo ook ArtEZ University of the Arts, in Arnhem, Zwolle en Enschede. Bij uitstek een organisatie waar veel praktijkonderwijs gegeven wordt in design, dans, theater en muziek.

Het bleek een extra grote uitdaging om deze praktijklessen om te zetten naar online onderwijs tijdens de coronapandemie. Een substantieel deel van de docenten bleek minder affiniteit te hebben met techniek en de mogelijkheden deze biedt voor het onderwijs. Het werd al snel duidelijk dat de docenten van ArtEZ ondersteuning konden gebruiken in de overgang naar online en hybride onderwijs.

de brug tussen onderwijs en techniek

Waar liepen docenten tegenaan? De vertaling van techniek naar het onderwijs. Niet alleen docenten liepen daartegenaan, ook voor de gemiddelde traditionele afdeling ICT was het schakelen. ICT heeft over het algemeen een helpdesk voor technische vragen, hardware problemen en alles rondom licenties. Via het inschieten van tickets worden vragen beantwoord en zaken opgepakt door functioneel en technisch beheerders. Deze beantwoording is altijd reactief en gericht op de tool. Ik schreef onlangs al een blog over de nieuwe servicehel(d/p)desk.

De afdeling Onderwijs en Kwaliteit voorziet docenten van didactische tips over o.a. blended learning en hoe je een fysieke les omzet naar goed online onderwijs. Wat hier miste, was iemand die beide perspectieven bekeek en zo de vertaalslag kon maken voor de docent, maar ook voor ondersteunende diensten als bijvoorbeeld de mediatheek en de onderwijsbureaus.

de rol van een digicoach

ArtEZ besloot work21 te vragen om deze vertaalslag tussen de afdelingen Onderwijs en Kwaliteit en ICT te maken. Zo startte ik in december 2020 als digicoach bij ArtEZ. Het was mijn opdracht om de digitale geletterdheid bij docenten en docententeams te vergroten, docenten te helpen met ICT-toepassingen in het onderwijs, ondersteunende diensten te helpen bij het slimmer samenwerken met behulp van digitale tools en om de rol van digicoach vorm te geven binnen ArtEZ. Eigenlijk dus de brug te slaan tussen ICT en het de didactische aspecten van het onderwijs.

Ik heb dit gedaan door docenten actief te informeren over Office365-toepassingen die je kunt gebruiken in je onderwijs. Dit deed ik in een community binnen Teams waarvan elke medewerker van ArtEZ lid kon worden. Hier konden zij tips lezen en actief vragen stellen aan het ICT-team en de digicoach. Ik deelde bijvoorbeeld tips voor tools in Teams die kunnen bijdragen aan interactie tijdens je lessen (bekijk ook mijn blog hierover). En ook over het inrichten van een klas Team, die je onder andere kunt gebruiken om informatie, kennisclips en documenten te delen met je studenten.

Andere interventies waren inloopuurtjes voor vragen, nieuwsartikelen, 1-op-1 coaching, trainingen voor docententeams, inspiratiesessies en een digitale docentenkoffer. Met de online docentenkoffer faciliteerden we een online plek waar docenten alle informatie kunnen vinden rondom het inzetten van techniek tijdens het onderwijs. De informatie die hier te vinden is, is ingericht op basis van werkscenario’s uit de dagelijkse praktijk van een docent.

het resultaat

Inmiddels is de digicoach onmisbaar geworden binnen ArtEZ. Er zijn 2 fulltime digicoaches in vaste dienst aangenomen. Een prachtig resultaat wat mij betreft! Hiermee is ArtEZ wendbaarder geworden en is deze onderwijsinstelling zelf in staat docenten en medewerkers continu bij te staan. De digicoaches stimuleren  docenten op een actieve manier om hun digitale vaardigheden te blijven ontwikkelen. Docenten zijn zelfredzamer geworden doordat ze weten waar ze informatie kunnen vinden.

Docenten zijn beter is staat om een beslissing te nemen over de vorm waarin de les het beste gegeven kan worden. Online, hybride of fysiek? Daarbij weten ze welke techniek en tools ze nodig hebben én ook hoe ze onderwijsinnovatie met ICT kunnen vormgeven. 

Ondersteunde afdelingen als onderwijsbureaus en de mediatheek werken slimmer samen met behulp van digitale tools. Ze hebben de overstap gemaakt van de mail en netwerkschijven naar communiceren over en samenwerken aan bestanden in Microsoft Teams.

zelf aan de slag?

Wil jij ook digicoaches inzetten om een brug te slaan tussen onderwijs en ICT? Dan deel ik graag wat tips: 

  1. Kijk goed welke personen in je organisatie de rol van digicoach in kunnen vullen. Het is belangrijk dat een digicoach interesse heeft in de ontwikkeling van technologie. Daarnaast moet deze persoon affiniteit hebben met het onderwijs en de doelgroep, geduldig zijn en inzicht hebben in hoe de techniek voor docenten kan werken in de dagelijkse praktijk.  
  2. Speel voldoende uren vrij voor het invullen van de rol. Zo heeft de digicoach ook echt de mogelijkheid om zijn/haar werk goed te kunnen doen.  
  3. Creëer een actieve community waar docenten elkaar op weg kunnen helpen. Dit bijvoorbeeld door het beantwoorden van elkaars vragen, het delen van geleerde lessen en om inspiratie op te doen. De digicoach kan de rol van communitymanager op zich nemen en zo overzicht houden en openstaande vragen beantwoorden. De digicoach weet zo wat er speelt onder docenten dat kan bijdragen aan actuele informatievoorziening.   
  4. De rol van digicoach kun je wat mij betreft het beste invullen in samenwerking met ICT en onderwijskundigen. Het slaan van de brug tussen beide werelden biedt een grote meerwaarde.  

verder praten

Vind je het leuk om verder te praten over de rol van een digicoach en wat dit kan betekenen voor jouw onderwijsinstelling? Neem dan contact op met Robin Hartlieb voor een (digitale) kop koffie.