
Je start je (online) sessie. De deelnemers druppelen langzaam binnen. Sommige deelnemers zijn keurig op tijd en zitten er al helemaal klaar voor. Anderen zijn iets later: zij komen net uit een ander overleg of hebben last van technische problemen. Uiteindelijk ben je compleet en kun je beginnen!
Het is stil en iedereen staart je vol verwachting aan, of je ziet niemand doordat alle camera’s uit blijven. Iedereen wacht totdat jij als organisator start met je verhaal. Waar je fysiek even kort een praatje met elkaar maakt, doen we dit online veel minder of zelfs niet. Behalve dat de deelnemers elkaar wellicht niet kennen, speelt ook het online gedeelte hier een belangrijke rol. Denk bijvoorbeeld aan het uitzetten van de camera. Wanneer de deelnemers hun camera uit hebben staan, heb je minder contact en stel je niet snel een vraag aan de ander. Je kijkt als het ware naar een zwart gat. Maar ook online door elkaar praten is niet handig. De drempel om een informeel praatje met elkaar te maken wordt hierdoor nog groter.
Breek het ijs in je sessie met een ijsbreker! Een ijsbreker is een speelse en laagdrempelige manier om deelnemers kennis met elkaar te laten maken. Het is weer eens wat anders dan een kennismakingsronde en zorgt bovendien voor een actieve houding en meer comfort in de groep. Ook voor groepen die elkaar kennen geeft het verdieping. Je komt mogelijk achter dingen die je nog niet van elkaar wist.
Laat je zien!
Voordat ik begin, vraag ik de deelnemers altijd hun camera aan te zetten. Hierbij benoem ik hoe onprettig het voor mij als organisator is om tegen een scherm zonder gezichten te praten. Vaak zetten de meeste deelnemers hun camera dan meteen aan. Wil je het aanzetten van de camera nog meer stimuleren, dan kun je ook gebruik maken van onderstaande ijsbrekers:
- Pak een voorwerp dat past bij jezelf, het onderwerp en/of de organisatie. Laat de deelnemers het voorwerp voor de camera houden en uitleggen waarom zij het gekozen hebben. Dit levert niet alleen grappige voorwerpen op, het kan ook input zijn voor je sessie.
- Teken de skyline van je woonplaats of maak een lijntekening waarin je je hobby, gezin, huis en huisdieren tekent. Houd de tekening voor de camera of maak een foto en deel deze in de chat. Dit kan hilarische zijn, en geeft je bovendien de gelegenheid om even te landen in de sessie en je gedachten leeg te maken.

- Vertel het met kleur. Stel een lijst op met vragen die gekoppeld zijn aan verschillende kleuren. Laat de deelnemers een voorwerp in een van deze kleuren zoeken, maar vertel nog niet waarom. Vraag of ze het voorwerp voor de camera houden en laat ze de vraag gekoppeld aan die kleur beantwoorden. In plaats van een gekleurd voorwerp, kun je deelnemers ook de vragen laten beantwoorden aan de hand van M&M’s. Stuur de deelnemers M&M’s toe en laat ze aan de hand van de M&M die ze pakken de vraag beantwoorden. Dit is niet alleen een speelse manier om een ander te leren kennen, het ook nog eens lekker tijdens de sessie!
Zoek de verdieping op
Een van mijn favoriete ijsbrekers is het voorstellen via een associatiekaart. Je kiest een kaart aan de hand van een vraag, bijvoorbeeld: Welke kaart past het beste bij jou? Welke associatie heb je met het onderwerp van vandaag? Wat hoop je mee te nemen? Associatiekaarten zorgen niet alleen voor interactie, maar ook voor meer verdieping in je gesprek. Je krijgt namelijk inzicht in hoe iemand zich op dat moment voelt, zich iets herinnert, of waarover iemand droomt. Daarbij is het een werkvorm waarbij iedereen wel een kaart kan kiezen die hem/haar het meest aanspreekt.
Er zijn veel verschillende associatiekaarten. Zelf merk ik dat kaarten met beroemde reclameslogans als ‘Just do it’ of ‘Een beetje van jezelf, en een beetje van Maggi’ goed werken en aanslaan bij deelnemers. Wil je deelnemers online een associatiekaart laten kiezen, deel deze dan op een plek waar iedereen bij kan, bijvoorbeeld via een online tool als Miro. Werk je met Teams, dan kun je ook gebruik maken van de verschillende achtergronden die Teams kent of ieder zelf een achtergrond laten toevoegen.

Kennen de deelnemers elkaar al? Geef de oefening dan een andere draai en laat de deelnemers zelf foto’s uit hun eigen leven uploaden. Denk bijvoorbeeld aan een voordeur, huisnummer, tuin, huisdieren, kinderen of iets anders dat past bij het doel, onderwerp of de groep. Start de sessie door de foto’s langs te gaan en te stemmen wie bij welke foto hoort.
Nieuwsgierig geworden naar nog meer werkvormen? In deze blog schreef ik hoe je energizers inzet als afwisseling in je sessie. Daarnaast experimenteer ik zelf met verschillende energizers en ijsbrekers tijdens mijn online sessies om te onderzoeken welke vormen het beste werken in verschillende situaties en groepen. Wil je hierover meer weten? Neem gerust contact met Robin Hartlieb op!
Meer lezen over interactie tijdens een overleg? Zie deze blog en lees deze blog over online brainstormen.